PERSBERICHT

Suriname 1960-1974
Fotodagboek van een Friese ingenieur


Dirk Sjaarda vertrok in 1960 naar Suriname. Als ingenieur legde hij daar sluizen, havens en start- en landingsbanen aan. Hij kocht er zijn eerste auto, trouwde een Surinaamse en kreeg kinderen. Hij genoot van zijn werk en het prachtige land.


Allemaal niets bijzonders, ware het niet dat hij alles met documentaire precisie vastlegde met zijn fotocamera. Het omvangrijke beeldarchief dat Dirk Sjaarda naliet omvat meer dan 10.000 foto’s, waaruit een selectie van 180 bijzondere beelden is gemaakt. De thematisch geordende foto’s geven een uniek beeld van Suriname in de jaren 1960 en 1970, net voordat het land onafhankelijk werd.


Jan Sjaarda, Suriname 1960-1974 – Fotodagboek van een Friese ingenieur
gebonden | 27,5 × 24 cm
160 pagina’s | 180 illustraties
ISBN 9789068688924, prijs € 34,95
___________________________________________________________________________
Noot voor de redactie: Een recensie-exemplaar en/of beeldmateriaal kunt u aanvragen per mail: info@thoth.nl  U kunt ook telefonisch contact met ons opnemen op 035 6944144.
Contactadres voor media in België: Mythras Books, Zoë Muyshondt, zoe.muyshondt@mythrasbooks.be  tel. +32 484 89 34 39

Link naar de webpagina van Uitgeverij THOTH over dit boek

De centrale markt van Paramaribo, 1974

NIEUWS

Leeuwarder Courant 6 december 2025 (link)

Een fraaie zwart-wit foto op de voorpagina van de Leeuwarder Courant én een full color foto op de volledige voorpagina van de weekendbijlage 'Sneon & Snein'.  Dit had Dirk Sjaarda nooit kunnen dromen... 

Recensie NRC van 20/21 november 2025 (link):

De eeuwige belofte van Suriname in woord en beeld

De foto’s van Sjaarda’s ingenieurswerk ademen de naoorlogse motoroliesfeer van modernisering en vooruitgang. Heipalen bij de aanleg van de Nieuwe Haven bij Paramaribo. De gloednieuwe start- en landingsbaan van de luchthaven Zanderij. Sluizen en vrachtwagens met beton.

Op andere foto’s legde de ingenieur-fotograaf het straatbeeld en dagelijks leven in de hoofdstad vast, inclusief het bezoek van het Oranje-bruidspaar Beatrix en Claus in1966. Uitstapjes naar het ‘bos’ en dieper het nog niet eco-toeristische binnenland in. We zien trotse jagers met hun Zündapp-brommer en een geschoten jaguar. De teksten in het boek zijn nogal braaf („In Suriname is altijd wat lekkers te koop”), maar dat past bij het ingetogen karakter van de foto’s.

Er is één woord waar Surinamers, tegen de klippen op hoop uit blijven putten, en dat begrijp je als je de foto’s van Sjaarda bekijkt. Dat rituele woord is „potentie” . Het land heeft „alles”, het hoeft alleen te worden „opgebouwd”. 

Op een foto in het boek van Sjaarda is het houten huis te zien van de Hindoestaanse politicus Johannes Mungra, in 1963. Aan een afdak hangt een rood spandoek met in zwarte letters de leus: „Slechts met verbroedering is ons geliefd Suriname op te bouwen”. Toen al.

Friesch Dagblad van 29 november 2025 (link) 

Het fotoboek was voorpaginanieuws in het Friesch Dagblad van 29 november 2025  onder de titel: 'Veelkleurig land in opbouw door een Harlinger lens' (Wykien weekendbijlage).

Dirk beschikt in het moderniserende Suriname van de jaren zestig over een fotocamera met aparte lichtmeter, en maakt daar op zijn tochten door het uitgestrekte land kundig gebruik van. Een lening van zijn werkgever heeft hem in staat gesteld om voor 3.235 Surinaamse guldens een nieuwe VW Kever te kopen, een zwarte, met vouwdak. Dirk is gefascineerd door vele aspecten van Suriname: de houten gebouwen, het leven in de stad, de weelderige natuur, de veelkleurige bevolking, feesten en optochten.

Werkgroep Caraïbische Letteren (link)

De Werkgroep Caraïbische Letteren schreef over het boek:

In Suriname 1960–1974 presenteert Jan Sjaarda een opmerkelijk visueel verslag van zijn vaders jaren als ingenieur in Suriname. Dirk Sjaarda, geen professioneel fotograaf, maar een aandachtige waarnemer met een analoge camera en een scherp oog voor het alledaagse. Zijn foto’s zijn verstild, soms bijna meditatief, en vangen een land in beweging — niet in de vorm van politieke omwentelingen of grote gebeurtenissen, maar in de kleine verschuivingen van het dagelijks leven.


Sjaarda’s beelden tonen infrastructuur in wording, dorpsgezichten, werkplaatsen en mensen in hun eigen ritme. Ze zijn niet groots of dramatisch, maar juist in hun eenvoud schuilt betekenis. De foto’s ademen rust en reflectie, en bieden een zeldzaam inkijkje in een Suriname dat zich langzaam losmaakt van koloniale structuren en op weg is naar zelfstandigheid. Het is een land in transitie, vastgelegd zonder opsmuk, maar met gevoel voor sfeer en detail.

Zie verder deze link (25 oktober 2025).

 

Waterkant 4 oktober 2025 (link)

Ook Waterkant schreef over het boek: https://www.waterkant.net/suriname/2025/10/04/fotoboek-met-180-bijzondere-fotos-van-suriname-uit-1960-1974/ 

Optocht 1 juli 1963

Drie Javaanse schoonheden vertegenwoordigen Sunda, Bali en Solo, 1 juli 1963. 

De fotograaf, 1961

Een uitstapje naar de bauxietmijn van Billiton op de voormalige plantage Onverdacht, 1961. Dirk Sjaarda staat hier nonchalant geleund tegen een dipper of trekemmer waarmee het bauxiet uit de mijn wordt geschept.

Albina, 1972

Tijdens de ochtendwandeling is Dirk de steiger opgelopen om dit karakteristieke beeld van Albina vast te leggen. De roomskatholieke kerk, de pastorie en het schoolgebouw lichten goudglanzend op in de ochtendzon. Enkele korjalen liggen klaar voor een tocht over de Marowijne, 1972

Presentatie aan de Nederlandse ambassade in Suriname

Suriname, Nederland, Friesland en Madeira komen samen op deze foto. John dos Ramos, voorzitter van Madeiran descendants in Suriname overhandigt mijn boek aan ambassadeur Walter Oostelbos van de Nederlandse ambassade in Suriname. Een boek vol foto’s van Suriname, gemaakt door de Friese ingenieur Dirk Sjaarda en bijeengebracht door zoon Jan, kleinzoon van Madeirese immigranten en een Fries boerengeslacht.

Hartelijk dank aan de ambassadeur voor zijn bereidheid om dit weinig bekende maar toch typisch Surinaamse én Nederlandse verhaal tot zich te nemen en het boek in ontvangst te willen nemen.

Ook dit is Suriname, ook dit is Nederland!

11 december 2025

Presentatie aan Stichting Surinaams Museum 

Op 10 december 2025 heeft John dos Ramos, voorzitter van stichting Madeiran descendants in Suriname het fotoboek ‘Suriname 1960-1974’ overhandigd aan mw. M. Habibuw, zakelijk directeur van Stichting Surinaams Museum. Het fotoboek is samengesteld door een nazaat van Madeirese immigranten, Jan Sjaarda, uit de fotocollectie die zijn vader Dirk heeft nagelaten. Deze foto’s hebben een unieke historische waarde en hiermee draagt het boek bij aan de Surinaamse geschiedschrijving. We zijn verheugd dat dit fotoboek nu ook is opgenomen in de collectie van het Surinaams Museum!

Presentatie aan Nationaal Archief Suriname (NAS)

Op maandag 1 december 2025 heeft John dos Ramos, voorzitter van stichting Madeiran descendants in Suriname, dit exemplaar van het fotoboek overhandigd aan directeur mw. R. Tjien Fooh van het Het Nationaal Archief Suriname.
Fotograaf Dirk Sjaarda trouwde in Suriname met Edith dos Ramos, eveneens een nazaat van immigranten uit Madeira. Zoon Jan nam het voortouw bij het maken van dit fotoboek.
Met het maken van dit fotoboek dragen nazaten van Madeirese immigranten bij aan de geschiedschrijving van Suriname. We zijn verheugd dat een exemplaar van dit boek nu ook in goede handen is bij het NAS. Het komende jaar zullen we onderzoeken hoe de fotocollectie van Dirk Sjaarda goed ontsloten kan worden en ook voor Suriname beschikbaar kan komen.

Tekst bij de boekpresentatie op 29 september 2025 ten kantore van Dura Vermeer

Mijn vader was ingenieur. Ik ging dus zeker wat anders doen. Nu werk ik alweer zeven jaar bij Dura Vermeer, een prachtbedrijf waar het stikt van de ingenieurs. Opgeleid als politicoloog en antropoloog vond ik mijn draai bij een van Nederlands grootste bouwbedrijven. Ik ben nog steeds geen techneut, maar heb mijn technische collega’s wel enorm leren waarderen. Indirect heb ik zo ook mijn vader beter leren kennen. En dat laatste heeft een extra dimensie gekregen die ik zeven jaar geleden nog niet zag aankomen. Op 25 september komt mijn eerste boek uit: ‘Suriname 1960-1974, Fotodagboek van een Friese ingenieur’.

Mijn vader hield van fotograferen. Zoals het een goede ingenieur betaamt, deed hij dat met precisie. Lichtsterkte meten, diafragma instellen, scherpstellen, goed kaderen… en alles met de hand want automatische fotocamera’s waren er nog niet. Zijn mooiste foto’s maakte hij in de periode 1960-1974 in Suriname. Met deze focus is in samenwerking met Uitgeverij THOTH een fotoboek samengesteld, voorzien van begeleidende teksten die door mij zijn geschreven. Hierin komen zijn civieltechnische projecten aan bod: de bouw van een schutsluis met brug, de bouw van de Nieuwe Haven van Paramaribo en de verlenging van de start- en landingsbaan van Luchthaven Zanderij. Maar het boek is veel breder dan dat: Paramaribo, het binnenland en de bewoners van Suriname worden prachtig in beeld gebracht in dit veelzijdige boek dat het land laat zien in de aanloop naar de onafhankelijkheid van 1975, nu vijftig jaar geleden.

Als rechtlijnige ingenieur uit Friesland vond mijn vader zijn weg in de soms ingewikkelde Surinaamse samenleving. Ik groeide op in die samenleving, waar de verschillen soms groot waren, maar waarin toch harmonieus met elkaar werd samengeleefd. De lessen die ik zo als kind meekreeg, pas ik nu dagelijks toe in dat grote bouwbedrijf Dura Vermeer, waar naast alle fantastische techniek uiteindelijk de mens centraal staat.    -    Jan Sjaarda

Meer informatie over het boek? https://www.suriname-fotodagboek.nl/over-het-boek 

Hr. Ms. Luymes op de Surinamerivier

De Hr. Ms. Luymes A902 was een hydrografisch opnemingsvaartuig van de Nederlandse marine. Zo’n schip brengt vaarwegen en de zeebodem in kaart. Dit schip was in actieve dienst van 1952 tot 1973 en fungeerde daarbij soms als patrouillevaartuig. De Hr. Ms. Luymes bevoer de halve wereldbol en deed in de jaren ’60 ook Suriname aan. Op Koninginnedag 1968 voer het schip met feestelijk vlagvertoon over de Surinamerivier langs de Waterkant van Paramaribo.

Maak jouw eigen website met JouwWeb